I. Wstęp
Podstawowym zadaniem nauczania ortografii w kształceniu zintegrowanym jest opanowanie przez dzieci umiejętności poprawnego zapisywania wyrazów w zakresie czynnego słownika uczniów. Czynnikiem decydującym o powodzeniu we wszelkiej nauce, w tym i nauczaniu ortografii, jest dobra organizacja pracy. Polega ona na planowaniu, które obejmuje dobór i rozłożenie w czasie materiału, zastosowanie ogólnych zasad z których najważniejsze są zasady: systematyczności, rytmiczności, indywidualizacji i stopniowania trudności.
Program profilaktyczny dotyczący ortografii to działanie nastawione na doskonalenie umiejętności praktycznego zastosowania zasad pisowni języka polskiego oraz wykorzystanie przez uczniów posiadanej wiedzy. Jego sformułowanie poprzedziła analiza podstawy programowej dla I etapu edukacyjnego oraz treści kształcenia i przypisanych im poziomów umiejętności zawartych w realizowanych programach.
II. Cele programu 1. Rozbudzenie zainteresowań ortograficznych. 2. Poszerzenie wiedzy zdobytej na lekcjach. 3. Doskonalenie umiejętności poprawnej pisowni. 4. Rozwijanie umiejętności analizowania trudności ortograficznych. 5. Kształtowanie pozytywnego nastawienia do podejmowania wysiłku intelektualnego, pobudzanie ciekawości poznawczych. 6. Mobilizowanie do wykorzystania posiadanych wiadomości w celu pokonywania trudności ortograficznych. 7. Przygotowanie do udziału w konkursach ortograficznych. 8. Zapoznanie z możliwością wykorzystanie komputera w rozwijaniu umiejętności ortograficznych.
III. Zadania nauczyciela i szkoły
1. Inspirowanie aktywności ucznia. 2. Zapewnienie warunków sprzyjających rozwojowi zainteresowań i zdolności dzieci. 3. Satysfakcja z podejmowania dodatkowych działań. 4. Atrakcyjność zajęć.
IV. Formy pracy
Praca opierać się będzie na ćwiczeniach ortograficznych zintegrowanych z ćwiczeniami w mówieniu, czytaniu i pisaniu. Ćwiczenia będą przeprowadzane z całą klasą, każdego dnia w ciągu 15 minutowego treningu ortograficznego od II semestru klasy I, po wprowadzeniu liter do końca pierwszego etapu edukacyjnego.
Najczęściej stosowanymi formami pracy będą: 1. Praca indywidualna. 2. Praca w grupach. 3. Praca ze słownikiem ortograficznym, prowadzenie słowniczków obrazowo- wyrazowych. 4. Konkursy. 5. Samodzielna praca z kartami ortograficznymi „logico”” połączona z samokontrolą i samooceną. 6. Układanie tekstów dyktand, rymowanek , eliminatek, piosenek, krzyżówek, kodowanie haseł, zagadek ortograficznych, rebusów. 7. Gry i zabawy edukacyjne z wykorzystaniem oprogramowanie komputerowego. 8. Nauka piosenek „Wesołej ortografii”
V. Treści programu
1. Stosowanie wielkich liter w pisowni imion, nazwisk, nazw geograficznych, nazw ulic, w korespondencji, na początku zdania, w tytułach utworów literackich.
2. Pisownia wyrazów ze spółgłoskami miękkimi w różnych pozycjach: a) przed samogłoską b) prze samogłoską „i” c) przed spółgłoską d) na końcu wyrazu.
3. Pisownia wyrazów z „ó” a) ćwiczenia w pisowni wyrazów z „ó” wymiennym b) ćwiczenia w pisowni wyrazów z „ó” w zakończeniach rzeczowników: -ów, - ówka, -ówna c) ćwiczenia w pisowni wyrazów z „ó” niewymiennym d) ćwiczenia w pisowni wyrazów z „ó” – wyjątki.
4. Pisowania wyrazów z „u” a) ćwiczenia w pisowni wyrazów z „u” w czasownikach zakończonych na –uje, - ujesz, -uje, -ujemy, -ujecie, -ują b) ćwiczenia w pisowni wyrazów z „u” w rzeczownikach zakończonych na –un, - unka, -unek, -uszek, -uszka, -uszko, -uś, -usia, -unia, -unia c) ćwiczenia w pisowni wyrazów z „u”- wyjątki.
2. Pisownia wyrazów z „rz” a) ćwiczenia w pisaniu wyrazów z „rz” wymiennym b) ćwiczenia w pisaniu wyrazów z „rz” po spółgłoskach:b, d, g, j, w, p, t, ch, k c) ćwiczenia w pisaniu wyrazów z „rz” niewymiennym.
3. Pisownia wyrazów z „ż” a) ćwiczenia w pisaniu wyrazów z „ż ”wymiennym b) ćwiczenia w pisaniu wyrazów z „ż” po spółgłoskach l, ł, m, n, r, c) ćwiczenia w pisaniu „ż” na początku wyrazu przed spółgłoskami b, ł, m, n d) ćwiczenia w pisaniu wyrazów z „ż” niewymiennym.
4. Pisownia wyrazów z „ch” a) ćwiczenia w pisaniu wyrazów z „ch” wymiennym b) ćwiczenia w pisaniu wyrazów z „ch” przed spólgłoskami c, l, ł, m, n, r, rz, t, w c) ćwiczenia w pisaniu wyrazów z „ch” na końcu wyrazu d) ćwiczenia w pisaniu wyrazów z „ch” – do zapamiętania.
5. Pisownia wyrazów z „h” a) ćwiczenia w pisaniu wyrazów z „h” wymiennym b) ćwiczenia w pisaniu wyrazów z „h” w wyrazach „głośnych” c) ćwiczenia w pisaniu wyrazów z „h” na początku wyrazu
6. Pisownia wyrazów z „ą – om –on”, „ę –em –en”. 7. Pisownia najczęściej stosowanych skrótów. 8. Stosowanie znaków interpunkcyjnych.
VI. Przewidywane osiągnięcia uczniów 1. Zapamiętuje reguły dotyczące pisowni wyrazów z trudnością ortograficzną. 2. Uzasadnia pisownię wyrazów przez utworzenie innej formy wyrazu lub podanie wyrazu pokrewnego. 4. Zapamiętuje pisownię często spotykanych wyrazów niewymiennych, oraz wyjątków. 5. Wykazuje spostrzegawczość i czujność ortograficzną. 6. Rozumie potrzebę poprawnego wypowiadania się w mowie i w piśmie. 7. Sprawnie i samodzielnie posługuje się słownikiem ortograficznym. 8. Stosuje zdobytą wiedzę w różnych sytuacjach życiowych.
VII. Ewaluacja 1.Napisanie przez uczniów dyktanda sprawdzającego. 3.Ocena efektów realizacji programu – przedstawienie i analiza wyników uczniów na forum klasy oraz na spotkaniu z rodzicami. 4.Wyznaczenie kierunków dalszej pracy z dziećmi.
Opracowanie programu mgr Dorota Gebhardt nauczycielka nauczania początkowego w Szkole Podstawowej Nr 16 w Szczecinie |